Η κυριαρχία των online social networks και τα επερχόμενα 3D social networks

Η ανάγκη των ανθρώπων για επικοινωνία αλλά και για συμμετοχή σε ομάδες και ανεύρεση άλλων ατόμων με παρόμοια ενδιαφέροντα σε συνδυασμό με την τεχνολογία και το trend του web 2.0, έχει δημιουργήσει μια νέα μόδα στο διαδίκτυο, αυτή των λεγόμενων online social networks (online κοινωνικά δίκτυα) που αυξάνονται ραγδαία.
Αυτού του είδους τα sites «χτίζονται» προσφέροντας υπηρεσίες στα εγγεγραμμένα μέλη τους στα οποία προσφέρουν αρκετές υπηρεσίες που συνήθως περιλαμβάνουν online συζητήσεις (chat, IM), υπηρεσίες γνωριμιών (dating), δυνατότητα δημοσιεύσεων (blogs, posts, forum) όχι με σκέτα κείμενα και εικόνες, αλλά και με videos ή αρχεία ήχου, σχολιασμό άλλων καταχωρήσεων αλλά και πολλές φορές υπηρεσίες αγγελιών και συναλλαγών μεταξύ των χρηστών, εύρεση – προσφοράς εργασίας κ.α.

Θα μπορούσε να τα χαρακτηρίσει κανείς σαν μια εξέλιξη των συστημάτων διαχείρισης περιεχομένου, με δυνατότητα διαχείρισης μελών και υποστήριξη όλων των μέσων εικόνας και ήχου. Μάλιστα αν όχι όλα, τα περισσότερα από αυτού του είδους τα sites, επιτρέπουν αλλαγή στην εμφάνιση των προσωπικών σελίδων των μελών, ώστε να νοιώθουν τα μέλη πιο «οικεία» με την homepage τους και ταυτόχρονα να ξεχωρίζουν ή και να έχουν μοναδικές σελίδες σε σχέση με τα υπόλοιπα μέλη.

Η άνθηση των online social network sites είναι τέτοια ώστε να δώσει το κίνητρο σε εταιρείες ανάπτυξης εφαρμογών και συγγραφείς λογισμικού όπως την Ning, να αναπτύξουν ολοκληρωμένα συστήματα λογισμικού (πλατφόρμα) που δίνουν την δυνατότητα σε οποιονδήποτε ενδιαφερόμενο να φτιάξει το δικό του online social network και μάλιστα δωρεάν. Αυτή η κίνηση που σίγουρα θα βρει και ακόλουθους, δίνει την δυνατότητα σε οποιονδήποτε να δημιουργήσει ένα δικό του χώρο όπου θα μπορεί αν το επιθυμεί να προβάλει την δουλειά του ή την προσωπικότητα του, να μοιραστεί τις δημιουργίες του, να κάνει τις γνωριμίες του, να «ακούσει» τις απόψεις άλλων ανθρώπων για όσα γράφει ή παρουσιάζει και γενικότερα να αποκτήσει μια νέου είδους κοινωνική ζωή με ανθρώπους από όλο τον κόσμο, που σε διαφορετική περίπτωση πάρα πολύ δύσκολα έως απίθανο να συναντούσε ποτέ.

Έτσι λοιπόν εκτός από τους προφανείς κοινωνικούς λόγους (γνωριμίες, φιλίες, κοινωνικότητα) που μπορεί να έχει κανείς για να δημιουργήσει το δικό του χώρο σε ένα online social network site ή να φτιάξει το δικό του, προσφέρετε και η δυνατότητα προβολής ταλέντων, δυνατοτήτων ή ακόμα και προσωπικών έργων που μπορούν να προσελκύσουν αγοραστές ή κόσμο που να μπορεί να προωθήσει σε σωστούς κύκλους κάποια ταλέντα. Για παράδειγμα κάποιος άσημος τραγουδιστής ή τραγουδίστρια, από τη μια μέρα στην άλλη μπορεί να γίνει διάσημος ανεβάζοντας ένα βίντεο και επιδεικνύοντας την φωνή του, προσελκύοντας έτσι managers και κόσμο που θα βάλουν το άτομο αυτό στους σωστούς κύκλους, έχοντας τις σωστές γνωριμίες και θα μπορέσουν να το προωθήσουν. Ας δούμε ως παράδειγμα τον κιθαρίστα Jerry Chang , με ψευδώνυμο funtwo, ενός ταλαντούχου κιθαρίστα που συνέθεσε και παρουσίασε στο youtube.com παίζοντας κιθάρα και φορώντας ένα καπέλο που έκρυβε το πρόσωπο του, το Canon Rock ένα πολύ δύσκολο τραγούδι εποχής μπαρόκ του JOHANN PACHELBEL, προκαλώντας πολύ θετικά σχόλια από όσους έβλεπαν το video και προσελκύοντας talent managers και ΜΜΕ που έψαχναν να βρουν ποιος είναι. Μάλιστα το γνωστό περιοδικό Forbes αναφέρει πως υπάρχει μεγάλη άνοδος του αριθμού των λεγόμενων web celebrities, δηλαδή διασημοτήτων που έγιναν γνωστοί μέσω του διαδικτύου, και έχει φτιάξει ειδικές σελίδες για το top 25 αυτών. Πολλοί από αυτούς έγιναν γνωστοί μέσω τέτοιων Online Social Networks.

Αλλά ισχύει και το ανάποδο, δηλαδή φτασμένοι καλλιτέχνες ή διάσημα πρόσωπα, να φτιάχνουν είτε τα δικά τους social networks, είτε σελίδες μελών σε γνωστά social network sites. Για παράδειγμα ο πασίγνωστος Bono των U2, είναι ο υπεύθυνος της δημιουργίας του one.org, ενός online social network που βοηθάει στην καταπολέμηση της φτώχειας στις τριτοκοσμικές όπως αποκαλούμε χώρες. Άλλα παραδείγματα γνωστών καλλιτεχνών που έχουν φτιάξει accounts σε social network sites είναι οι P.Diddy και Dave Navaro και πολλοί άλλοι.

Έως και πολιτικοί ακολουθούν την μόδα των social networks, όπως ο γερουσιαστής του Illinois των ΗΠΑ Barack Hussein Obama Jr. που έφτιαξε το My.BarackObama.com ένα social network site προώθησης της προεδρικής του καμπάνιας. Και εκπαιδευτικά ιδρύματα όπως το South Carolina College, έχουν τα δικά τους social network sites για τους φοιτητές τους.

Δεν έμειναν έξω από τον χορό και κάποιες «ψαγμένες» εταιρείες όπως η Nike, παρακολουθώντας τα τεκταινόμενα στο διαδίκτυο και την τεράστια προσέλκυση κοινού – άρα και πιθανών πελατών – σε τέτοιου είδους community sites, με την βοήθεια και της google έφτιαξε το δικό της soccer social network που δεν κατάφερε ακόμα να μαζέψει αρκετά μέλη, αλλά παραμένει άξιο αναφοράς και παράδειγμα υλοποίησης.

Ένα βήμα πιο πέρα και προτάσεις που πραγματικά δείχνουν τι να περιμένουμε από την ηλεκτρονική παιχνιδοβιομηχανία στο μέλλον, είναι τα 3D community network applications, όπως το Second Life, το Kaneva και το Home της Sony.

Δείτε μερικά video από την παρουσίαση του Home για το PS3, στην έκθεση Game Developers Conference
Official Sony PS3 Home Video Trailer
Πρώτο μέρος παρουσίασης στην GDC
Δεύτερο μέρος παρουσίασης στην GDC
Home Hall of fame
Ακόμα περισσότερα video σχετικά με το PS3

Το Home για το PS3, δίνει την δυνατότητα σε οποιονδήποτε κάτοχο του Playstation 3 με σύνδεση στο διαδίκτυο, να συνδεθεί δωρεάν με τον εικονικό χώρο του Home, να φτιάξει το δικό του avatar, δηλαδή τον εικονικό του ευατό σε ψηφιακή μορφή, να τον μορφοποιήσει όπως θέλει μέσα από πάρα πολλές επιλογές χαρακτηριστικών, να τον ντύνει όπως θέλει, να ανταλλάσει περιεχόμενο, να έχει το δικό του σπίτι δωρεάν που να μπορεί να το διαρρυθμίσει με έπιπλα όπως αυτός επιθυμεί, να επικοινωνεί, να «συναναστρέφεται», να κινείται, να κάνει διάφορες ενέργειες με κίνηση, όπως χορό, χαιρετισμούς με τα χέρια κ.α. και να βλέπει τους άλλους εικονικούς χαρακτήρες που επίσης είναι online μέλη και χρήστες του Home.
Μάλιστα η συνομιλία (chat) μπορεί να γίνει είτε με ανταλλαγές γραπτών μηνυμάτων, είτε με voice chat, δηλαδή χρήση πραγματικής φωνής. Υπάρχει και μια λίστα φίλων (PSN Friends list), όπου μπορείτε να προσθέσετε μέχρι 50 άτομα που θεωρείτε φίλους σας στο Home και να παρακολουθείτε κατά πόσο είναι online ή όχι.

Για παράδειγμα ο εικονικός μας ευατό, μπορεί να συναντήσει μια εικονική μας φίλη (που μπορεί να είναι και πραγματική φίλη στην πραγματική μας ζωή ή και όχι) με την οποία να καθίσουμε σε κάποιο χώρο είτε στο κεντρικό σαλόνι, είτε σε κάποιο σπίτι και να συζητήσουμε ή να έχουμε κοινές δραστηριότητες, όπως για παράδειγμα να παίξουμε μαζί ένα παιχνίδι bowling, μπιλιάρδο ή ηλεκτρονικά παιχνίδια (arcades) και άλλα mini games.

Εκτός από τα έπιπλα που βάζουμε στο σπίτι μας, μπορούμε να έχουμε και ηλεκτρονικές συσκευές που δουλεύουν όπως οι πραγματικές. Για παράδειγμα μπορούμε να επιλέξουμε μια τηλεόραση Sony Bravia όπου αφού διαλέξουμε που θα την τοποθετήσουμε (περιστρέφοντας της και αυξομειώνοντας το ύψος της), μπορούμε μετά σε αυτήν να δούμε κανονικά video ή και ταινίες ολόκληρες (streaming). Μπορούμε μάλιστα να φορτώνουμε και από τα δικά μας memory sticks μουσική ή ταινίες που θα παίζουν σε αυτές τις τηλεοράσεις. Έπειτα όταν θα καλούμε φίλους και γνωστούς στον δικό μας χώρο (εικονικό σπίτι) αυτοί θα μπορούν να βλέπουν τις ταινίες και να ακούνε τη μουσική μας όπως και εμείς το ίδιο όταν θα πηγαίνουμε στα δικά τους.

Μέσα σε όλο το 3Δ χώρο ισχύουν νόμοι φυσικής (physics) πράγμα που σημαίνει πως αν για παράδειγμα αφήσουμε μια τηλεόραση να πέσει από τα σκαλιά του σπιτιού μας, αυτή θα κατρακυλήσει όπως θα έκανε στην πραγματικότητα μέχρι να προσγειωθεί στο πάτωμα. (αν και στο video που είδαμε δεν έσπασε και όπως λέει και ο σχολιαστής, φαίνεται πως είναι πολύ ανθεκτικές η Bravia) Κάτι που ακόμα δεν έχει κάνει η Sony στο Home, αλλά το έχει βάλει ως στόχο να γίνει στο μέλλον, είναι η δυνατότητα να μένει το σπίτι και όλα τα αντικείμενα που έχουμε και όσο το μέλος δεν είναι συνδεμένο στον εικονικό κόσμο του Home. Έτσι όπως είναι τώρα το σύστημα, όταν αποσυνδέετε το μέλος, «χάνονται» και όλα του τα προσωπικά αντικείμενα και το σπίτι του. Όταν ξαναγυρίζει, ξαναεμφανίζονται και ο ίδιος ξαναβγαίνει στο σημείο που είχε αφήσει τελευταία τον εικονικό του χαρακτήρα. Ένα άλλο αρνητικό στοιχείο του Home είναι πως κάθε κεντρική αίθουσα (lobby) μπορεί να δεχθεί μόνο μέχρι 64 συνδεμένα άτομα κάθε φορά. Βέβαια υπάρχουν πάρα πολλά lobbies στα οποία το μέλος μπορεί να επισκέπτεται και να μεταφέρετε ανά πάσα στιγμή χρησιμοποιώντας έναν online παγκόσμιο χάρτη, αλλά θα υπάρχει κάποιος διαχωρισμός περιοχών που σίγουρα σε πρώτη φάση θα είναι σε επίπεδο Ευρώπης, Ασίας και Αμερικής και υπό σκέψη είναι κατά πόσο θα δημιουργηθούν επισήμως και άλλα lobbies συγκεκριμένων περιοχών.

Σαν κερασάκι στην τούρτα, υπάρχει και το Hall of Fame, ένα προσωπικό δωμάτιο του κάθε μέλους, όπου μπορεί να προσκαλεί κόσμο και να επιδεικνύει τα βραβεία που έχει κερδίσει σε διάφορα παιχνίδια που έχει λάβει μέρος. Τα καινούργια παιχνίδια του Playstation 3 που θα υποστηρίζουν το Home Trophy system, θα μπορούν να δίνουν την δυνατότητα στους παίχτες να λαμβάνουν τέτοιου είδους τρισδιάστατα βραβεία και να τα τοποθετούν σε ειδικά ράφια στον δικό τους χώρο.
Μάλιστα η Sony σκέφτεται να δώσει την δυνατότητα στους χρήστες που έχουν κερδίσει τέτοιου είδους βραβεία, να μπορούν να τα βγάζουν σε δημοπρασίες και να εισπράττουν πραγματικά χρήματα όταν τα «πουλάνε». Το ίδιο ισχύει και για τα διάφορα αντικείμενα του σπιτιού, αλλά και το περιεχόμενο που θα δημιουργούν τα μέλη του Home. Δηλαδή θα μπορεί το κάθε μέλος να πουλάει ή να δημοπρατεί εικονικά αντικείμενα και υπηρεσίες που κατέχει.

Άλλο ένα πρωτοποριακό σημείο της κοινότητας αυτής, είναι πως αγοράζοντας ένα παιχνίδι για το PS3 και για παράδειγμα τελειώνοντας το, ή βγάζοντας ένα επίπεδο του, μπορεί να σας δοθεί ως ανταμοιβή κάποιο εικονικό ρούχο ή ακόμα και έπιπλα για το σπίτι σας. Δηλαδή αγοράζοντας και παίζοντας εμπορικά παιχνίδια του PS3 θα ξεκλειδώνονται και κάποια έπιπλα ή ρούχα μόνο για τους κατόχους τους.

Η Sony ναι μεν διαθέτει δωρεάν τον χώρο αυτό για την κοινότητα των ιδιοκτητών του PS3, αλλά θα μπορεί να κερδίζει χρήματα από σπόνσορες που θα διαφημίζουν σε video walls σε διάφορα σημεία όλης των lobbies τα προϊόντα τους προβάλλοντας διαφημιστικά video. Αυτά τα video μπορεί να είναι από διαφημίσεις προϊόντων, έως game video trailers από επερχόμενα παιχνίδια, ταινίες κ.α. Μάλιστα έχει φτιάξει και ειδικά cinema όπου οι avatars θα μπορούν να πηγαίνουν και να βλέπουν τις τελευταίες ταινίες ή trailers ταινιών που πρόκειται να παίξουν στην RL. (real life – πραγματική ζωή). Επίσης θα μπορεί να πουλάει ηλεκτρονικά περιεχόμενο (ταινίες, παιχνίδια, μουσική κλπ) και ίσως μελλοντικά κάποια από τα προϊόντα της, χρησιμοποιώντας την υπηρεσία της Wallet System για ασφαλείς συναλλαγές. Χρήματα θα μπορεί να κερδίζει και από ζωντανές αναμεταδώσεις συναυλιών, αγώνων και γενικότερα κάθε είδους εκδηλώσεων, όπου τα μέλη για να τις παρακολουθήσουν θα πρέπει να πληρώσουν κάποιο εικονικό «εισιτήριο». Τέλος κάποια εταιρεία μπορεί να φτιάξει το δικό της lobby, την δικιά της δηλαδή κεντρική αίθουσα, όπου εκεί θα παρουσιάζει και θα προωθεί την δουλειά της.

Μερικά χρήσιμα links που χρησιμοποιήσαμε και ως πηγή για όσα αναφέρονται παραπάνω για το Home, σε συνδυασμό πάντα και με τα video, μπορείτε να βρείτε στα παρακάτω links:
Home FAQ
Εγγραφή στο Home Developer Network

Μην ξεχνάμε πως ήδη η βιομηχανία των ηλεκτρονικών παιχνιδιών πολλές φορές ξεπερνάει και σε κόστος παραγωγής αλλά και σε έσοδα, τον κινηματογράφο και τις τεράστιες εμπορικές επιτυχίες του. Αυτό σε συνδυασμό με ορισμένες υλοποιήσεις ανταλλαγής των εικονικών νομισμάτων ή ακόμα και αντικειμένων σε πραγματικά χρήματα, υπηρεσίες ή είδη, είναι κάτι που δίνει ακόμα μεγαλύτερα κίνητρα σε παίχτες και εταιρείες που αναπτύσσουν τέτοιου είδους εφαρμογές.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα ανθρώπου που πλούτησε στην πραγματική του ζωή, χρησιμοποιώντας εικονικά χρήματα είναι η Anshe Chung που χαρακτηρίζεται από το CNN ως η «Virtual Rockefeller», η οποία αγοράζει εικονική έκταση στο Second life, έπειτα δημιουργεί (ή βάζει άλλους να της δημιουργούν) εικονικά ποτάμια, δέντρα, δάση κλπ, έπειτα χτίζει σπίτια και τα πουλάει ή τα νοικιάζει σε άλλα μέλη του Second life. Ένα άλλου είδους «παρεμπόρειο» υπηρεσιών έχουμε αναφέρει και παλιότερα στο log.gr στο άρθρο για τα MMORPGs, όπου πραγματικοί παίχτες πουλάνε εικονικά αντικείμενα ή υπηρεσίες σε γνωστά online games, όπως το Lineage ][, World of Warcraft, Eve, Everquest κλπ. Όροι όπως το farming, power leveling έχουν γίνει πλέον γνωστοί και όλοι όσοι ασχολούνται με το είδος ξέρουν πως μπορούν να αγοράσουν για παράδειγμα adena με Ευρώ στο ebay ή στα ειδικά καλοσχεδιασμένα και μοντέρνα sites που έχουν δημιουργηθεί για τέτοιου είδους συναλλαγές ή να πληρώσουν κάποιον άλλον παίχτη να τους ανεβάσει τον εικονικό τους χαρακτήρα μέχρι το επιθυμητό level κλπ.

Όλα αυτά λοιπόν μας δείχνουν πόσο έχει ήδη αλλάξει ο τρόπος ζωής, διασκέδασης και ψυχαγωγίας μας με την νέα τεχνολογία, και πόσο περισσότερο πρόκειται να αλλάξει στο μέλλον. Σίγουρα από κάποιους αυτή η αλλαγή είναι κατακριτέα κυρίως με την αιτιολογία ότι απομακρύνει τους ανθρώπους, τους κάνει αντικοινωνικούς (πράγμα αντίθετο ακόμα και στον όρο social network) ή ότι χάνουν την πραγματική ζωή και την ουσία της που βρίσκετε άλλού (όπου νομίζουν αυτοί). Πολλές φορές ο εθισμός είναι όντως μεγάλος και μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα είτε στην προσωπική ζωή του παίχτη, είτε ακόμα και στην σωματική του και ψυχική του υγεία, αλλά αυτό είναι κάτι που μπορεί να συμβεί με οτιδήποτε στο κόσμο, από τσιγάρο, ποτό και ναρκωτικά, έως τηλεόραση ή ακόμα και «κυνήγι» του χρήματος, της καριέρας κλπ.
Με απλά λόγια το μέσο δεν είναι προβληματικό, εμείς και η χρήση που κάνουμε αποτελεί πολλές τις περισσότερες φορές το πρόβλημα. Αν μη τι άλλο τέτοιου είδους υπηρεσίες και παιχνίδια, και ψυχαγωγούν και διασκεδάζουν τα μέλη που τα βλέπουν ως τέτοια μέσα ψυχαγωγίας και δεν πωρώνονται (βλ: κάψιμο), και σε αντίθεση με άλλα μέσα (τηλεόραση, ραδιόφωνο) είναι αμφίδρομα και δεν κάνουν τον ακροατή / τηλεθεατή / παίχτη, παθητικό δέκτη.

Βέβαια τελικώς το ζήτημα που προκύπτει είναι: «Πως θα κάνεις «δεύτερη ζωή», όταν δεν έχεις ελεύθερο χρόνο ούτε για την πρώτη;» και ασφαλώς αν έχεις τόσο ελεύθερο χρόνο, «Θα έχεις και το απαραίτητο χρήμα για να αγοράζεις όλη αυτή την τεχνολογία που κάθε μέρα γίνετε και ακόμα πιο «ελκυστική»;»
Οπότε: υγεία, λεφτά και ελεύθερο χρόνο να έχουμε και να ευχόμαστε για να περνάμε καλά… 🙂

Σχετικά άρθρα:
Λίστα με online social network sites
Has Social Networking Gone Too Far?
Social Networking’s Next Phase – New York Times
Ένα πρότυπο που σκέφτονται να φτιάξουν για ανταλλαγή των χαρακτήρων μεταξύ διαφορετικών online παιχνιδιών

Και Ελληνικά social network sites:
Fatsa.gr
Fatsimare.net

Me.com Φτιάξτε το δικό σας social network